سکته مغزی

مقدمه

سکته مغزی سومین علت مرگ در کشورهای توسعه یافته و شایع ترین بیماری ناتوان کننده است . امروزه به دلیل اهمیت فراوانی که سکته مغزی در جوامع دارد افراد جامعه ازجمله بیماران ، مراقبین ، پزشکان و سرمایه گذاران مراقبت های بهداشتی و عموم مردم بدانند منظور از سکته مغزی چیست .

سکته مغزی چیست ؟
سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که جریان خون رسانی به مغز قطع می شود و همین عامل باعث به وجود آمدن مشگلات بزرگی می شود سلول های مغزی به اکسیژن موجود در خون احتیاج دارند ولی وقتی که اکسیژن کافی به مغز نمی رسد سلول های مغزی شروع به مردن می کنند و مشکلاتی مانند از دست دادن حافظه ، بی حسی و ضعف در یک طرف بدن ایجاد می شود .
انواع سکته مغزی

سکته مغزی گذرا که به آن سکته خفیف نیز گفته میشود قطع موقت خون رسانی به مغز می باشد .
سکته مغزی ایسکمیک که یک لخت خون یا توده باعث انسداد رگ ها و عروق مغزی می شود که منجر به سکته مغزی میشود که شایع ترین نوع آن امبولی می باشد .
سکته هموراژیک زمانی که عروق خونی مغز پاره شده و خون به سلول های اطراف می ریزد که این خون برای سلول ها حکم سم را دارد و منجر به مردن سلول های میشود که آسیب مغزی بیشتر و حتی در مواردی منجر به مرگ می شود .
عوامل سکته مغزی چیست ؟

می توان گفت عوامل سکته مغزی به دو دسته تقسیم می سود دسته اول که خارج از کنترل فرد است مانند سابقه خانوادگی و دسته دوم عواملی که در صورت آگاهی داشتن از آنها می توان با کنترل و بررسی های منظم خطر سکته مغزی را پایین نگه دارید که به شرح ذیل می باشد :

1- فشارخون بالا از مهم ترین عوامل سکته مغزی است که می توان گفت علت اصلی سکته مغزی است .

2- سیگار کشیدن واستعمال دخانیات که به رگ های خونی آسیب می رساند پس تا جایی که می توانید از استعمال دخانیات خودداری کنید .

3- ابتلا به دیابت 2 برابر خطر سکته مغزی را افزایش می دهد .

4- کلسترول بالا خطر انسداد شزیان ها ر افزایش می دهد که اگر شریان منتهی به مغز مسدود شود سکته مغزی رخ می دهد .

5- عدم تحرک جسمی و چاقی که میتواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی وسکته مغزی را افزایش می دهد .

6-زیاده روی در مصرف الکل

سکته مغزی در خانم

یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در بین خانم در سراسر جهان سکته مغزی است برخی عوامل که در خانم ها منجر به سکته مغزی می شود به شرح ذیل می باشد :
مشکلات قلبی

ضربان قلب نامنظم در خانم ها بیشتر از آقایان در سکته مغزی موثر است .
عدم تحرک بدنی کافی
متخصصان بر این عقیده می باشند که خانم ها بین سن 18 تا 65 سال در طول هفته حداقل باید 150 دقیقه ورزش متوسط و یا اینکه هر هفته 75 دقیقه ورزش قدرتی در برنامه خود داشته باشن .

ابتلا به دیابت

دیابت یکی از عوامل شناخته شده در سکته مغزی در خانم و آقایان است . اما به عقیده محققان در خانم ها بیشتر از آقایان است برای پیشگیری اولیه از دیابت و در نتیجه آن پیشگیری از بروز سکته مغزی لازم است که خانم ها فعالیت بدنی منظمی در برنامه روزانه خود داشته باشند .
مصرف قرص های بارداری یا درمان یائسگی
به عقیده متخصصان خطر عروقی که در بین خانم هایی که داروهای حاوی استروژن مصرف می کنند تا حدودی بیشتر است البته این بدان معنا نیست که همه خانم ها نمی توانند قرص های ضد بارداری مصرف کنند .

فشار خون بارداری
فشار خون بالا چه در خانم ها و چه در آقایان یکی از عوامل سکته مغزی می باشد . اما در خانم ها یک مورد ویژه وجود دارد بارداری دوره ای است که تاثیر زیادی در سلامتی خانم دارد .

اختلالات سکته مغزی
اختلال دیگر که شرایط پس از سکته مغزی را پیچیده می کند بیماری قلبی است . خود سکته مغزی می تواند باعث ناهنجاری های قلبی گردد و یا بیمار از قبل بیماری قلبی داشته باشد .بازنگری ضربان قلب و فشار خون و الکتروکاردیوگرام در طول ارزیابی مراقبت از خود برای تعیین پاسخ به فعالیت انجام می گردند. در مرحله حاد اختلال عملکرده روده و مثانه نیز شایع است که پزشک مسئول ارائه توصیه های مربوط به یک یرنامه کنترل ادرار و مدفوع شامل زمان بندی دفع ، مصرف و جذب مایعات کافی ، داروهای مناسب است . معمولا درمراحل اولیه و حاد سکته مغزی سوند گذاری ضروری است . هنگامیکه وضعیت پزشکی بیمار تثبیت گردد ، دیگر بیماری دوره پیشرونده ای از نظر آسیب مغزی ندارد و معمولا در این مرحله بیشترین آسیب ها مشاهده می گردند. در این مرحله معمولا بیمار به علت همی پلژی و ضعیف عضلانی شدید و عدم پاسخ به محرک های حسی و آسیب های توجهی ، عملکرد حرکتی حداقل در سمت مقابل آسیب مغزی دارد.

درمان پزشکی سکته مغزی

مراقبت پزشک حاد سکته مغزی شامل تعیین علت و موقعیت سکته ، جلوگیری از پیشرفت آسیب ، کاهش آدم و فشار مغزی ، پیشگیری از عوارض ثانویه پزشکی و درمان علائم نورولوژیک حاد می باشد . درمان پزشکی اولیه شامل بازنگاه داشتن را تنفس ، آبرسانی با مایعات درون وریدی و درمان فشار خون بالا است . اصلاح سیستم جریان خون نیز یک هدف اولیه درمان پزشکی است که داروهای شایع مورد استفاده ، داروهای آنتی ترومبوتیک ، و داروهای ترومبولیتیک هستند . داروهای آنتی ترومبوتیک شامل داروهای آنتی پلاکت مانند آسپرین و آنتی کوگولیشن مانند هپارین هستند که عملکردشان پیشگیری از لخته شدن بیشتر خون یا ترومبوز است . این داروها بیشتر به منظور پیشگیری از سکته مجدد استفاده می شود چرا که بیمارانی که یک مرتبه استروک را تجربه کنند در خطر دفعات بعدی سکته نیز قرار دارند. این داروها با حل کردن لخته خون به اصلاح مجدد جریان خون کمک می کند . البته کاربرد این داروها با وجود مزایای فراوان محدود است چرا که افزایش خطر خونریزی را ایجاد می کند و از طرف دیگر این دارو برای تاثیر گذاری باید در 3 ساعت اول سکته مغزی استفاده شوند.